ÇEMBERLİTAŞ SÜTUNU
Çemberlitaş Sütunu İstanbul’da aynı adı taşıyan semtte bulunan dikilitaştır. Roma İmparatoru Büyük Constantinus tarafından 11 Mayıs 330′ da Konstantinopolis’in kuruluşu sırasında Roma’dan getirilerek dikildi. Porfir bloklardan oluşan sütun, Roma’ da Apollon Tapınağı’nda bulunuyordu ve üzerinde yedi ışıklı tacıyla Helios biçiminde betimlenen Tanrı Apollon’ un heykeli vardı. İstanbul’a getirildikten sonra Apollon heykelinin yerine Constantinus’un heykeli ve tacındaki yedi ışık yerine de İsa’yı çarmıha çakan çiviler konuldu. Daha sonra heykeller değiştirildi; önce İmparator İulianus (361-363), sonra da Büyük Theodosius (376-395) kendi heykellerini koydurdular. 1081’de yıldırım düşmesi nedeniyle, Thedosius heykeli yıkıldı.
Bizans İmparatoru I. Manuel Komnenos (1143-1180) bunun yerine günümüzde de yerinde duran yazıtlı mermer bir Korint başlığı koydurdu. Başlığın üzerinde altı yaldızlı bir haç bulunuyordu. 1204-1261 arasında İstanbul’daki Latin egemenliği döneminde sütunun üzerinde büyük boyutlu bir Hera heykeli vardı. Osmanlı döneminde haç kaldırılarak dikilitaş yerinde bırakıldı. 1672’deki büyük yangında dikilitaş, çevresindeki yapılarla birlikte büyük zarar gördü ve porfir bloklar çatladı. II. Mustafa (1695-1703) döneminde 1701’de çatlayan sütunlar, çemberlerle sağlamlaştırıldı ve sütun bundan sonra Çemberlitaş adını aldı. Cumhuriyet’ten sonra çevresindeki birçok yapı yıkılarak sütun ortaya çıkarıldı, çevre düzenlenip bugünkü haline getirildi.
Çemberlitaş’ın günümüzdeki yüksekliği kaidesiyle birlikte 33 metredir. 6 parça porfir silindir bloğun üst üste gelmesiyle oluşmuştur. Sütun altıgen bir kaide üzerine oturur. Porfir blokların birleştiği yerler defne dalı biçiminde işlenmiş mermer çelenklerle bezenmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder